jueves. 28.03.2024

A nosa fala ena Biblioteca Virtual de Sierra de Gata. Parti II

Se dan casus particularis a hora de tratal a fala dus tres lugaris enus estudius sobri dialectología extremenha que razonandu as suas aportacions, a dejan fora das falas desta comunidai autónoma, o negan emparentala cua procedencia fronteriza o de transición; considerandua mais comu resultau da repoblación galega

Nesti mes ha feitu un anu da reunión que levamus a cabu en Villasbuenas de Gata un grupu de persoas relacionás cua investigación y a publicación d´obras y/o artículus da Serra de Gata, da que naceu CESGATA, cua finalidai principal de preserval y dal a cunhocel u patrimoniu documental da serra.

A primeira obra desti Centru de estudius da Serra de Gata foi a creación da Biblioteca Virtual de Sierra de Gata da que vus falí ena entrá de primeirus desti anu, ficendu un recorríu pur ca un´a das seccións que mantén, terminandu cu compromisu de comentalvus us distintus artículus y obras que sobri a fala y u nosu lugal van aparecendu.

D´acordu cu aquel compromisu, u pasau mes de marzu subí a entrá que, baju u mismu nomi qu´ hoxi y parti primeira; vus comentaba algun´as das obras que podemus consultal sobri a fala ena primeira sección chamá BIBLIOTECA DIGITAL, que recopila artículus y trabalhus editaus en soporti digital, cua aprobación dus seis duenhus.

Comu continuación, sigu resumindu us trabalhus sobri a Fala a partil du puntu enu que pusi fin u mes pasau.

LAS HABLAS DEL JÁLAMA EN EL CONJUNTO DE LA DIALECTOLOGÍA EXTREMEÑA, de José Antonio González Salgado.

Empeza dicendu que existin tantas propostas feitas sobri a procedencia da nosa fala, inclusu antagónicas entr´ elas qu´ é muy difícil proponhel algun´a mais. Aunque se poi vel comu un´a nova lengua románica, non pur nova sinón pur u sei recenti descubrimentu cu respectu au restu das lenguas románicas europeas.

Dici, que partindu da perspectiva da dialectología extremenha se debería estudial a influencia que sobri ela han podiu tel u restu das falas vicinhas pa dal lugal au que hoxi cunhocemus comu fala.

Fai patenti a escasa atención qu´enus distintus estudius y recopilacions du léxicu extremenhu se ficeran sobri u vocabulariu desta zona, dandu a sua opinion dus motivus que levaran a esta farta d´atención.

Se dan casus particularis a hora de tratal a fala dus tres lugaris enus estudius sobri dialectología extremenha que razonandu as suas aportacions, a dejan fora das falas desta comunidai autónoma, o negan emparentala cua procedencia fronteriza o de transición; considerandua mais comu resultau da repoblación galega. Tamén hay quen a cataloga comu variedai linguística de dudosa filiación.

Dispois desti recorriu, u senhol González Salgado aporta a sua visión d´aquelis  rasgus linguísticus extremenhus da fala que non tenin na que vel cua filiación galega y que son vitais a hora de entendel purqué a fala é hoxi u que é.

Anota tamén as teorías sobri a pervivencia da fala enu transcursu dus siglus comu a du aislamentu; apunta dispois a escasa basi sobri a que se sostenin as da repoblación destas terras, pur a farta das fontis documentais y de trabalhus linguísticus y toponímicus.

Continúa nesta obra incluíndu u sei parecel sobri u presenti y u futuru da fala, aventurandu, comu ya u fizu Kruger en 1914; qu´a fala ten us días contaus.  Parti a sua afirmación du abandonu da nosa forma única de falal compartíndua cu castelhanu. Considera que un´a ve que s´asenta u castelhanu au lau da fala nesti valhi, a amenaza é un día sí y otru tamén. Otrus enemigus calaus que según González Salgado dirán minandu a fala son a globalización, y us medius de comunicación actuáis entri us que podemus incluil a incontabli cantidai de teléfonus movis, u restu das ferramentas cuas que mus comunicamus y u accesu a interné.

Termina dicendu qu´us instrumentus das novas tecnologías podin afectal de forma negativa ena conservación da fala, aunque tamén podemus usalus pa to u contrariu. Cu relación a cabezonería en dedical tantu esforzu en buscal de dondi ven a nosa fala mantén que intental demostral dóndi ven non supón un avanci ena investigación, sino pur contra un estancamentu.

En razón a qu´esti resumin d´hoxi é de certa extensión y cu fin de non aburril a propius y extranhus. Quedu de novu comprometíu a seguil comentandu notras entrás u restu das obras que sobri a fala, Valverdi o us tres lugaris se suban a Biblioteca Digital da Serra de Gata.

A nosa fala ena Biblioteca Virtual de Sierra de Gata. Parti II