viernes. 29.03.2024

Resolución du Parlamentu Europeu sobri as linguas amenazás de desaparición

Animu a tos us xalimegus, a asociación "a nosa fala" que acaba de nacel, as administracións locais, a Adisgata, a mancomunidai de muncipius Serra de Gata, a Diputación Provincial, au Gobernu de Estremadura, au Gobernu de Espanha i as distintas autoridais de Europa; que tomin conciencia du que a ca un nus correspondi cu respectu as nosas linguas minoritarias i ponhamus ca un da nosa parti en razón as nosas competencias, pa preserval, falicital u accesu as subvencións, mantel, promocional i defendel esti patrimoniu que é i nus perteneci protegel a tos

U 23 de setiembri pasau, Xosé Henrique Costas, colaboradol du diariu Sierra de Gata digital, subía u artículu "¿Qué norma le conviña as falas do Ellas? (i3)."

Gracias a sua publicación vorví a recordal que as linguas minoritarias en peligru de desaparición, comu é u casu du nosu xalimegu, -valego comu u chama Xosé Henrique Costas- son patrimoniu de especial protección i asina nus lu fai sabel a través du enlaci cu que finaliza u trabalhu citau.

É pur isu que me pusi mans a obra a buscal a resolución a que se refería u trabalhu engarzau nu portal Prolingua Plataforma a prol da defensa e promoción da lingua galega. 

A resolución que se transcribía en galegu foi dictá pur u Parlamentu Europeu u día 11 de setiembri desti anu, na que dispois de relacional un'a larga lista de normativa de aplicación, encabezá cus artículus 2 i 3, apartau 3, du Tratau da Unión Europea, continúa cun tos aquelis que podéis leel en castelhanu nu textu compretu aprobau na sesión, pa chegal dispois de 22 considerandus a Resolución sobri as linguas europeas amenazás de desaparición i a diversidai lingüística na Unión Europea.

Desdi u mei puntu de vista ten tanta importancia pa nos esta Resolución que, primeiramenti,  dí a cunhocel a mesma, resumindu nu que pudi as suas recomendacións, en duas entrás en castelhanu; cu fin de que chegui u mensaji au maiol númeru tantu de pesoas interesás pur a conservación du nosu patrimoniu lingüísticu comu as nosas adminitracións: Gobernu de Estremadura, Diputación Provincial i restu cu competencias sobri u nosu patrimoniu que nun falan lagarteiru, manhegu o valverdeiru. (Adisgata, Mancomunidai de municipius da Serra de Gata, Gobernu de Espanha, as autoridais, comisións y estaus membrus da Unión Europea).

Nun pretendu cu esti artículu enchel a cabeza de quen queira leélu de un´a ristri de normas, considerandus, artículus i recomendacións que debemus utilizal a favol  da defensa, conservación, mantenimentu i promoción du nosu xalimegu. Pur contra queiru recordal que tantu us que vivimus nus tres lugaris comu aquelis que nos decidimus que nos respresentin desdi us nosus lugaris hasta Europa, ca un, na medía das suas competencias, debi asumil as responsabilidais que nus obligan cu respectu au nosu ben de interés cultural o lingua minoritaria que, pur contra du que se pensa, está mais amenazá, du que nunca antis, de desparecel.

Me gustaría que a Resolución que he resumíu nas duas entrás que vus he ditu, sirviran pa que tomaran nota us nosus representantis das responsabilidais i tareas que encomenda a Unión Europea a ca un delis, asina comu as que correspondin aus  nosus axuntamentus i a tos us xalimegufalantis.

Vera Ferreira, lingüista que trabalha nu Interdisciplinary centre for Social and Language Documentation, deixó nas minhas mans un trabalhu que podería levarsi a cabu nus tres lugaris, cu títulu: Documentación de la Fala (valverdeiru, manhegu i lagarteiru) una lengua minoritaria en la Extremadura española.

Ésti pretendi recopilal datus medianti grabacións de audiu i vídeu dus métodus de trabalhu i técnicas tradicionais, na agricultura, ganadería, nas nosas casas, etc... cu fin de digitalizalus i subilus a internet pa que toas as pesoas que u deseen podan accedel a elis, tal i comu estableci a Resolución europea.

A alcardía de Valverdi cuandu leeu esta memoria de Vera Ferreira pensó que podería levarsi pa dientri aunque u Axuntamentu nun contaba cuas posibilidais de dotal un´a partía presupuestaria a estis fins. Pur isu se fizu cargu de dal a cunhocel esti trabalhu a Dirección General de Promoción Cultural du Gobernu de Estremadura nu pasau mes de setiembri.

Inda, ni a promotora, ni a alcardía de Valverdi, ni ésti que se prestó comu intermediaru entri a administración i a promotora, hemus recibíu contestación sobri u citau trabalhu, que consideiru de interés pa tos us xalimegufalantis,  investigadoris, pesoas curiosas pur u tema, us nosus lugaris, a propia comunidai autónoma. u Estau espanhol i Europa.

Depois de to u que vus he ditu, vus enlazu cuas duas entrás en castelhanu, resumindu a Resolución europea sobri as linguas minoritarias; animandu a tos us xalimegus, a asociación "a nosa fala" que acaba de nacel, as administracións locais, a Adisgata, a mancomunidai de muncipius Serra de Gata, a Diputación Provincial, au Gobernu de Estremadura, au Gobernu de Espanha i as distintas autoridais de Europa; que tomin conciencia du que a ca un nus correspondi cu respectu as nosas linguas minoritarias i ponhamus ca un da nosa parti en razón as nosas competencias, pa preserval, falicital u accesu as subvencións, mantel, promocional i defendel esti patrimoniu que é i nus perteneci protegel a tos.

ENLACIS:

Lenguas amenazadas de desaparición y diversidad lingüística. Parte 1ª.

Lenguas europeas amenazadas de desaparición y diversidad lingüística. Parte 2ª.

Interdisciplinary centre for Social and Language Documentation.

International Conference on Endangered Languages in Europe.

Resolución del Parlamento Europeo, de 11 de septiembre de 2013, sobre las lenguas europeas amenazadas de desparición y la diversidad lingüística en la Unión Europea.

Resolución du Parlamentu Europeu sobri as linguas amenazás de desaparición