viernes. 29.03.2024

Rajoy en Sangenjo

Entri oitras mutas coisas i Prestiges, Mariano Rajoy pasará á historia de Galicia como o únicu vicepresidenti que se negó sempris a falar galegu. Nunca utilizó o galegu no desempeñu do sei cargu i foi un dos tres únicus  diputaus de toa a historia da autonomía que despreciorin olímpicamenti o idioma dos galegus. O presidenti Fraga, que de boibu non tiña ná, le había recomendau dúas coisas: casarse i falar galegu en públicu. A primeira a fidu despois de mutu remolonear, a segunda por desgracia non a escutarán os meis oivíus.

Foi mui famosa unha viñeta do humorista gráficu "O Carrabouxo" no semanariu A Nosa Terra na que aparecía D. Mariano dicendu: "Soy Rajoy y voy a Raxoi (palaciu ondi está a sedi da presidencia galega) a una Junta de la Xunta". Tó o traducía, parecía que o galegu le producía xarampelu.

Mutus anus despois, D. Mariano, por caprichus da historia, chegó a presidente do Gobernu de España i a súa sensibilidai pás linguas diferentis do castelán sigui sendu a mesma: totalmente nula, fendu gala do fervor conversu centralista do señoritu de provincias instalau na capital.

Vén tó istu a contu porque D. Mariano estis días atrás, nas súas vacacións en Galicia, le foi a entregar unha distinción ao Club Náutico de Sanxenxo (Pontevedra), localidai costeira ondi pasa os seis veráns i de ondi é a súa muller, sobriña dun antigu alcaldi desta vila.

Vereis vós, fai máis de 30 anus (30 anus!!!) que en Galicia temus unha lei que no sei artículu 10 didi que os topónimus tenin como forma "única i oficial" a forma galega. Dendi aquel momentu, o gobernu i a sociedai fideron un esforzu por restaurar mutus topónimus esfarrapaus por falsas traducións ao castelán o, no pior dos causus, destrozaus propositadamenti pa felos irrecoñocibles como galegus. Por exemplu Niño de Aguia (Níu de Águila) traducíu como "Niño de la Guía" o Lama Má (Lama Má, Barru Mau) traducíu como "La Mamá", o Barxas (Bárcenas) adaptau nun esperpéntico Barjas, Outeiro adaptau como Otero etc. A partir de 1983 solu as formas galegas son oficiais. I uns anus máis tardi, no Congresu dos Diputaus, se oficializorin tamén as formas A Coruña e Ourense pa toa España. Respetu, solu se trataba de respetu i de restitución dunha histórica humillación.

En Galicia hai cuatru o cincu lugaris chamaus Raxoi (escritu asina porque en galegu i en portugués non existi a Y grega), i dun destis lugaris procedi o apeliu familiar Raxoi. Que D. Mariano queira persoalmenti manter no sei apelíu a marca da castelanización é algu que le competi a el, ei ai non me voi a meter. Pero resulta ridículu. O que ia non é ridículu senón que é indignanti (e ilegal, a el que tantu le gusta falar de cumprimentus de leis) é a referencia repetía i pública á forma Sangenjo, non oficial dendi fai máis de trinta anus.

Sanxenxo é o San Ginés castelán, o San Gens portugués ó o Sant Genís catalán, é unha forma derivá de Sancti Genesiu. A tradución de Sanxenxo (o San Xenxo) ao castelán sería pois San Ginés, pero non hai niñunha persoa no mundu que coñoza un sitiu chamau San Ginés en Galicia. En Galicia temus oitrus derivaus de Sancti Genesiu, San Xes de Francelos (cunha fermosísima igrexiña prerrománica do séculu VII), por exemplu, pero o único Sanxenxo que hai no mundu é esti ao que Rajoy, na súa alocución de estilu lingüísticu predemocráticu, chama con supremacismu centralista "San Genjo". ¿Tantu le custa pronunciar Xenxo, co X galegu i do portugués, co SH do inglés, co CH do francés, co SCH do alemán, co SCI do italianu? A min esti exemplu mo didi tó. Este señor, que de leis i de aliñacións de futbol debi saber un mundu, nesti i noitrus aspectus da súa mentalidai se ha quedau petrificau nos anus setenta.

Por isu le pidu a muta xenti que evolucioni cos tempus i coas leis. O artículu 10.g da Parte II da Carta Europea das Linguas Rexionais i Minoritarias (2002) didi que se poderán emprear tamén as formas autóctonas dos topónimos daquelas linguas non cooficiais, é dider, por exemplu os topónimus do valegu. Ei reivindicu (ia, ia sé que é como clamar no desertu), co amparu desta lexislación europea i española, que valverdeirus, lagarteirus i mañegus se refiran aos seis lugaris como Valverdi, As Ellas i San Martín de Trebellu, nesti mesmu semanariu, nos axuntamentus, en tó tipu de ocasión i situación, formal ó informal. As Ellas é tan legal como Eljas, nin máis nin menus, pero é responsabilidai dos usuarius fer valer esa igualdai legal i non imitar a un señor toponímicamente irresponsable, ilegal o malintencionau como D. Mariano (non imitalo nistu ni en ná, vaia).

Este diario lo hacemos todos. Contribuye a su mantenimiento

ING Direct - Sierra de Gata Digital
Nº CC ES 80 1465 010099 1900183481

Rajoy en Sangenjo