viernes. 29.03.2024

Somus unha potencia gastronómica

Hoxi tós sabemus que un dos turismos de máis calidai i que máis riqueda deixa é o turismo gastronómicu. Hai xenti que é capá de desprazarse mutus quilómetrus sólu polo pracel de disfrutal dunha boa comía ó unha boa cea nun local de calidai i prestixiu. I mutas vedis un bo restauranti ó unha boa casa de comías sirvin de atracción pa que logu os comensais visitin o lugal, pernoctin, paseïn, comprin produtus pa leval etc.

Se soi didel que o norti de España ten unha comía fantástica con pecis, mariscus, carnis, productos da horta etc., i algu ten de certu porque tenin boa fama as gastronomías galega, asturiana, vasca, navarra, aragonesa, riojana etc., por variedai i por calidai, porque tenin boa materia prima que non fai falta disfrazal con mollus de coloris i saboris artificiais. Pero non é menus certu que hai aínda mutas zonas gastronómicas por descubril. Unha gastronomía local ben explotá i difundía funciona como un pólo de atracción fundamental. I a gastronomía é unha forma mui especial de cultura.

Pa sel cultura, esa gastronomía local ten que tel arreidis, non poi sel unha copia de segunda ó unha imitación do que hai noitrus sitius. Por exemplu, se ei voi a comel a Valverdi, non me resulta ná atractivu, senón máis ben monótonu i repetitivu, que nunha carta dun restauranti me ofrezan paella, caldu galegu, gaspachu ó arró á cubana. Está mui ben tó isu, pero non comeré coisas novas, non me chamará ná a atención, non me queará recordu nin comentaré ná especial coas miñas amistais. Comeré i puntu.

Polo contrariu, se na carta me ofrecin Ensalá de regaixal, Allu patatas, Grixi-grixó, Asau de cabritu con frenxós aliñaus etc., i de sobremesa unhas Follós con mel ó unha Millará, i tó istu cun viñu da terra ben elaborau que difícilmente voi a encontral noitrus laus, ei quearé encantau i le comentaré ás miñas amistais que nesi sitiu se comi mui ben i tenin unha comía autóctona i propia deliciosa, i pa falal de comía autóctona non fai falta dilse a comel bastardus ni lagartus. Se os hai, estupendu, pero autóctona non quel didel exótica, quel didel auténtica, propia da terra, a de toa a vía pero ben presentá, que tamén entri polos ollus.

Ia sé que hai que tel de tó nun menú, pero estaría mui ben que nos menús que ofrecin as casas de comías dos Tres Lugaris hubesi sopas du lugal (de gatu, de xamón, de allu i ovu, de pan migau, de poleu, de estampíu…), xinxa picona, ensalás de plantas du lugal, patatas rebozás, tomatás do máis variau, cocíus de fabas i verzas, codiña de frenxós (coa súa carni de cabritu, de polu, costela de cochinu, lentellas, choirizu i toiciñu), i hubesi de postri retorcíus, almorracus, roscas, floris, follós, biscoitus mañegus, millará etc., á parti dus típicus arró con leiti (que chamaban os vellus papas de arró), leiti fritu i oitras coisas ricas.

Pensemus en que a potenciación desta gastronomía autóctona tenría dois efectus directus: en primeiru lugal, se se fai con calidai, boa presentación e divulgación etc., atraería turismu, xenti que venría pola gastronomía i podería admirar i empapalse de paisaxi, historia, monumentus, fala, produtus da terra etc. Non podemos imaxinal unhas xornás gastronómicas do Val do Ellas ó da Serra de Gata en Madrid, Lisboa ó Barcelona ? I en segundu lugal provocaría que a xenti le desi mutu máis valol aos seis produtus artesanais: queixus, cabritus i cordeirus, embutíus (choirizus, morcelas etc.), aceitis, viñus, repostería etc., o que que redundaría nunha preocupación pola calidai, i, de pasu, a xenti tamén se preocuparía porque o meiu ambienti estuvesi mutu máis cudau, por exemplo na pureda das aguas dos ríus, de ondi se poerían obtel pecis i plantas comestiblis, i cuandu digu istu pensu nu regaixal tan sabrosu nas ensalás.

Ten que habel de tó, popularis casas de comías i tamén restaurantis finus, pero en tós estis establecimentus debería habel oferta de comías do lugal, comías especiais, desas que non se van encontral en niñún oitru lugal, comías i bebías que a xenti recordará i das que falará i fairá propaganda. Pa istu ten que cudalse mutu a calidai, a presentación, a divulgación i us precius. Se tó istu vai ben, ei estoi convencíu que estis Tres Lugaris, Valverdi, As Ellas i San Martín, son unha potencia gastronómica.

I como a cultura é como as cereixas, que ques agarral unha i te venin dúas ó tres, estaría fantásticu que as cartas dos restaurantis estuvesin tamén na fala local (cudau que digu tamén, non solu), que unha persoa chegasi a un restauranti dunha casa rural ó dun hotel ó dunha pensión i le ofrecesin a carta en tres ó cuatru idiomas (español, inglés, portugués) peru tamén i preferentementi en valegu, en valverdeiru/lagarteiru/mañegu. Desti mou tamén os visitantes se interesarían pola fala do lugal i marcharían encantaus cunha maiol formación cultural.

Por hoxi non le ponré deberis ás autoridais i si aos meis amigus da hostelería dos Tres Lugaris: que tal se organizan unha “Semana Gastronómica dos Tres Lugaris” pa Semana Santa con opción de que poian degustal os turistas i viaxeirus que pasan por aquí a auténtica gastronomía das vosas madris i agüelas, a comía das casas i do campu de toa a vía, pero agora elevá a produtu de calidai. Pero isu habería que divulgalu ben, con campañas publicitarias, lugaris adscritus a esa campaña etc. Animeivus, detrás dunha cereixa venin máis i a mi ia me está entrandu a fomi.

Somus unha potencia gastronómica