VIII. Eneiru nu ceu da Serra
Octava entrega du nosu astrónomu de cabeceira M42 que en esta ocasión nus insina a observal u ceu duranti u mes de eneiru. www.sierradigital.es, ofreci nestas minigúias astronómicas en Fala –-gracias Franjo Antúnez--, en inglés--gracias Jakki Cosway-- i en alemán –-gracias Hans Schnyder--. Cun isu queremus leval a Serra mais alá du universu castellanu falanti
Aunque en castellanu esté un poicu disimulau pur a evolución da palabra, ENEIRU recibi sei nomi du dios romanu JANO (en latín, Januarius), u que en otrus idiomas é mais evidenti, cumu nu inglés (January) o u alemán (Januar).
Esti mes a nosa mirá se vai a concentral na zona sur, pero antis queru recordal, pur si a hora y u día estuveran nublaus, u que ya vimus nu primel capítulu desta seri, que u aspectu du ceu se repetirá un-a semana mais tardi, aunque media hora antis. Vamus alá
Día 1, as doci da noiti. A constelación mais impresionanti está ante nos: Orión (cap.17), chamá tamen u Giganti, u Cazadol o u Central, chea de estrelas magníficas: a colorá BETELGEUSE (a axila du Central), pegá a Vía Láctea, a un poicu mais de 3 palmus sobre Coria; a blanquecina RIGEL (perna izquerda du Central), a un-s 2 palmus sobre Huélaga; BELLATRIX (a mullel guerreira), a un poicu menus de 3 palmus sobre Casas de Don Gómez; i entre esti i Coria están SAIPH (a espá), a un-s 2 palmus, i u CINTURÓN, formau de abaju a arriba pur ALNITAK (u cintu), ALNILAN (a ristri de perlas) y MINTAKA (u cinturón), to el a un-a altura de un-s 2 palmus i mediu. Pero ademais Orión ten duas nebulosas famosas, aunque a simpli vista nus aparezcan solu un-as manchas, a CABEZA DE CABALU (NGC 2024), un poicu por debajo de Alnitak, y a GRAN NEBULOSA DE ORION (m42), pur debaju du Cinturón y un poicu a izquerda de Casas de Don Gómez.
A Canis Major, u Can Maior (cap.16), perteneci a estrela mais brillante du filmamentu, tamen pegá a Vía
Y otra ve, ¡feli i mais justu 2014!.